نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه فلسفه وکلام اسلامی دانشگاه شاهد تهران
2 استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه دامغان،دامغان،ایران
3 استاد گروه معارف اسلامی دانشگاه علامهع طباطبائی تهران
چکیده
اهل حدیث براساس حدیثی اعتقاد برآن دارند خداوند نسبت به ادراک وباور مومنان تغییر می نماید ابن عربی ایده رویت خداوند را از سوی متکلمان اشعری مسلک پذیرفته و در رویکردی ابداعی نظریه تحول الهی به صورت اعتقادات و باورهای مومنان را نیز بدان افزوده است بنیان این نظریه، حدیثی است که در منابع روائی اهل سنت نقل گردیده وبطور کلی تبدیل به یکی از باورهای اهل حدیث شده است این مقاله با هدف نقد وبررسی این نظریه براساس مبانی کلامی شیعه در راستای تبیین دقیق عقاید شیعه به روش تحلیلی توصیفی در رویکرد تطبیقی به تحلیل وبررسی نظریه تحول خدواند در اندیشه اهل حدیث وابن عربی پرداخته است و آنگاه با مبانی کلامی امامیه به نقادی آن اقدام نموده است یافته های تحقیق مبیّن آن است حدیث تحول به جهت عدم نقل آن در منابع شیعه و ختم کلیه اسناد آن به ابوهریره و مغایرت آن با مباحث عقلی و محکمات قرآنی قابل اعتماد نیست نتایج بحث چنین است نظریه تحول با اصل مجرد بودن و جسمانی نبودن خداوند سازگار نمی باشد همچنین ابن عربی و شارحین او اعیان ثابت را مقتضی تحول خداوند می دانند ولی اعیان ثابت به دلیل ثبات و عدم تغییر مقتضی ثبات و یکسانی تجلیات خداوند می باشد و نسبت به باور مومنان تغییر نمی کنند.
)