نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
چکیده
ولایت در تصوف و عرفان اسلامی و شیعه و بررسی آیات و روایات پیرامون مفهوم آن مسئله اصلی این مقاله است. هدف نویسنده در این مقاله نشان دادن وجوه اشتراک و اختلاف عرفا و شیعه در امر ولایت ـ باتکیه به آراء ابن عربی وعلمای نام دارشیعه به خصوص علامه طباطبائی- است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و در این باب، نویسنده سخنان خود را به آیات، روایات و کتب معتبر فریقین مستند کرده است.
یافته های پژوهش حاضر نشان می دهند که ریشۀ تفکر تشیع و عرفان راستین در امر ولایت، آیات و روایات است. لیکن خوانش عرفا و شیعه از جهاتی مشابه یکدیگر و از جهاتی دیگر متفاوت است. از منظر تشیع و عرفان اسلامی ، اصل ولایت از آنِ خداوند است و ولایت انبیاء و ائمّه علیهم السلام و اولیای کرام در طول ولایت الله و تجلّی الهی است.
نتیجه حاصل از این مقاله این است که؛ بدان سان که آیات قرآنی در تکونّ مبحث وحدت وجود صوفیه تأثیر بسزایی داشته، تفکر شیعی نیز در پیدایش مبحث ولایت از نگاه متصوفه تأثیر زیادی داشته است. مسئله امامت یکی از بنیادی ترین مباحث تفکر شیعی است تا آنجا که اسلام بدون امام کامل نیست و اسلام راستین محمدی آن است که شیعه با وجود امام معصوم و ولیّ خدا ترسیم کرده است.
)