نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مذاهب کلامی ، دانشگاه ادیان و مذاهب،قم،ایران

2 دانشیار گروه مذاهب اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

3 استادیار گروه مذاهب اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

4 گروه شیعه شناسی، دانشکده شیعه شناسی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم ایران

چکیده

پژوهش حاضر در صدد تبئین و بررسی شبهاتی است که از سوی اهل سنت بر کتاب صحیفه سجادیه وارد شده است که در قالب این سوالات مطرح گردیده است: چه اسناد و راویانی برای صحیفه وجود دارد؟ اعتبار آنان در طول تاریخ چگونه بوده است؟ صحیفه چه جایگاهی در بین اهل سنت دارد؟ جهت پاسخ بدین مسائل تمامی اسناد و راویان معرفی و مورد پژوهش قرار خواهند گرفت و با آشکار نمودن نقش علمای اهل سنت در حفظ صحیفه،به جایگاه والای این کتاب نزد آنان اشاره خواهد شد.رویکردی که در این پژوهش دنبال می شود توصیفی-تحلیلی و انتقادی است که با روش کتابخانه‌ای و مراجعه به متون دست اول فریقین انجام خواهد گرفت.یافته های پژوهش نشان می دهد که تاکنون سه سند رسمی برای صحیفه یافت شده که شامل سند عمیر بن متوکل،سند زیدی و سند زبیدی حنفی است ،هر یک راویان متعددی در طول تاریخ داشته‌اند. سند عمیر بن متوکل بیشترین راویان را داشته و نسخه های متعددی از این راویان یافت شده و تنها دو راوی یعنی ابوالمفضل شیبانی و ابن‌اخی طاهر علوی مورد اتهام جعل قرار گرفته‌اند که با بررسی شواهد مختلف امانتداری آنان در حفظ صحیفه اثبات می‌گردد، تاکنون نسخه های خطی فراوانی در مناطق مختلف جهان اسلام یافت شده که حاوی راویانی موثق و معتبر است، قدیمی‌ترین آنها پنج نسخه است که راویان مختلف و متفاوتی داشته حتی برخی از راویان آنها علمای اهل‌سنت بوده‌اند.