نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، اصفهان، ایران

چکیده

یکی از موضوعاتی که در تفاسیر مختلف موردبررسی قرار گرفته است، بحث تجسم اعمال است. دو مفسر معاصر، علامه طباطبایی و دکتر زحیلی نیز در تفسیر خود به این موضوع پرداخته و تکوینی یا قراردادی بودن جزای اعمال را بر اساس دیدگاه خود تبیین کرده‌اند. دکتر زحیلی در آثار خود، بحث تجسم اعمال را با عنوان مستقلی مطرح نکرده است، اما در میان مطالب تفسیر المنیر، دو دیدگاه درباره تجسم اعمال ارائه داده است که عبارت‌اند از: حضور عمل در قیامت به‌عنوان کیفر و پاداش که همان تجسم اعمال است و قرار دادی بودن پاداش و کیفر اعمال. علامه طباطبایی نیز در تفسیر المیزان، با نقد و بررسی دیدگاه‌های مختلف، مسئله تجسم اعمال و رابطه تکوینی بین عمل دنیایی و ظهور و حضور این عمل درآخرت را به‌عنوان پاداش یا کیفر اعمال اثبات کرده است. وی درنهایت آیاتی را که به پاداش وکیفر قراردادی اشاره دارند، تأویل کرده است و آن‌ها را مناسب با درک و فهم مردم زمان نزول دانسته است. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی است و بر اساس تفسیری که علامه ارائه داده‌اند می‌توان دریافت که تجسم اعمال هیچ محذور عقلی‌ای ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Embodiment of Deeds in Tafsir al-Mizan and Tafsir Al-Munir

نویسنده [English]

  • maryam adelnia

Ph.D. student, Department of Quran and Hadith Sciences, Islamic Azad University, Najafabad branch, Isfahan, Iran

چکیده [English]


One of the topics that has been examined in different interpretations is the discussion of the embodiment of deeds. Two contemporary commentators, Allameh Tabatabai and Dr. Zaheili, have also addressed this issue in their commentary and have explained whether the punishment of deeds is evolutionary or conventional, based on their own perspectives. In his works, Dr. Zaheili has not raised the issue of the embodiment of deeds as an independent title, but among the Tafsir Al-Munir's commentary, he has presented two views about the embodiment of deeds, which are: the presence of deeds in the Day of Judgment as punishment and reward, which is the embodiment of deeds, and conventional reward and punishment of deeds. Allameh Tabataba'i also in Tafsir al-Mizan, by criticizing and examining different points of view, has proved the issue of the embodiment of deeds and the evolutionary relationship between worldly deeds and the appearance and presence of the deed in the hereafter as a reward or punishment for deeds. Finally, he interpreted the verses that refer to conventional reward and punishment and considered them suitable for the understanding of the people of the time of revelation. The method of this research is descriptive-analytical, and based on the interpretation provided by Allameh, it can be understood that the embodiment of deeds has no rational meaning

کلیدواژه‌ها [English]

  • embodiment of actions
  • developmental relationship
  • Tabatabaie
  • Zoheili
منابع
قرآن کریم، ترجمه فولادوند
ابن حنبل، احمد. (1342). «مسند»، به کوشش رحیم عفیفی، دارصادر؛ بیروت
ابن ماجه، محمد. (1954). «السنن»، به کوشش محمد‌ فؤاد عبدالباقی، دارالکتب العربیه، بیروت،
ابوالفتوح رازی، حسین. (1385). «روح‌الجنان وروض الجنان»، به کوشش ابوالحسن شعرانی، تهران،
بیضاوی، عبداللّه بن عمر. (1418). «انوار التّنزیل و اسرار التّأویل»، داراحیاء التراث العربی، بیروت،
ترمذی، محمد. (1403). «السنن»، به کوشش عبدالرحمان محمدعثمان، دارالکتب العمیه، بیروت،
تفتازانی، مسعود. (1409). «شرح المقاصد»، به کوشش عبدالرحمان عمیره، دارالفکر، بیروت
خراسانی، محمدهاشم. (1352). «منتخب التواریخ»، به کوشش ابوالحسن شعرانی، تهران،
زحیلی، وهبه ابن مصطفی. (1395). «المنیر فی العقیده والشریعه و المنهج» گروه مترجمان، دارالفکر، دمشق
زمخشری، محمود بن عمر. (1366). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، داراحیاء التراث العربی، بیروت
سبحانی، جعفر. (1420). المعاد فی القرآن الکریم، انتشارات امام صادق، قم
همو. (1415). مفاهیم القرآن، دارالفکر، دمشق
سبزواری، ملاهادی. (1372). «شرح الاسماء»، به کوشش نجفقلی حبیبی، بی جا، تهران،
سیوطی، جلال الدین. (1401). «الجامع الصغیر»، داراحیاء التراث العربی، بیروت،
شیخ بهایی، محمد. (1403). «الکشکول»، دارالکتب العلمیه، بیروت،
صدرالدین شیرازى، محمد. (1361). «عرشیه»، تصحیح و ترجمه غلامحسین آهنى، انتشارات مولى، تهران،
صدرالدین شیرازى، محمد. (1379). «الحکمة المتعالیه«انتشارات مصطفوى قم
 صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم. (1360). «الشّواهد الرّبوبیة فی المناهج السلوکیة»، با حواشی ملاهادی سبزواری، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران
طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1374). «المیزان فی تفسیر القرآن»، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، 20 جلدی، دفتر انتشارات اسلامى، قم
طالقانی، مولى نظر علی. (1373). «کاشف الاسرار»، به کوشش مهدی طیب، تهران،
طبری، محمد بن جریر. (1421). «جامع البیان فی تفسیرالقرآن»، به کوشش محمود محمد شاکر، دارالفکر، بیروت
طبرسى، حسن ابن فضل. (1365). «مجمع البیان فی تفسیر القرآن»، انتشارات ناصرخسرو، تهران،
طریحى، فخرالدین. (1406). «مجمع البحرین»، تحقیق سیداحمد حسینى، انتشارات المکتبة المرتضویه، تهران،
طوسی، محمد ابن حسن. (1405). «تلخیص المحصل»، ترجمه اصغر دادبه، دارالکتب العلمیه بیروت،
فخر رازی، محمد بن عمر. (1371). «تفسیر کبیر» (مفاتیح الغیب)، ترجمه علی اصغر حلبی، انتشارات امیر کبیر، تهران
فیض کاشانی، ملامحسن. (1372). «علم الیقین»، انتشارات بیدار، قم
کلینی، محمد بن یعقوب، فروع کافى، تصحیح و تعلیق على اکبر غفارى، مکتبة الصدوق، ج 3، ص 241.
مطهری، مرتضى. (1378). «معاد یا حیات جاوید اخروى»، انتشارات صدرا، قم
مجلسی، محمدباقر. (1403). «بحار الانوار»، به کوشش یحیى عابدی، موسسه الوفا، بیروت،