نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی ارشد فلسفه اسلامی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه خوارزمی ، تهران، ایران
3 استادیار گروه فلسفه، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده
چگونگی رابطۀ میان انسان و خداوند یکی از دغدغه‌های مهم فلسفی، کلامی و عرفانی در جهان اسلام بودهاست. فیلسوفان، متکلمان و عرفای مسلمان با توجه به رهنمودهای قرآن در این زمینه و نیز رویکردهای عقلانی خویش و تأثیرپذیری‌شان از برخی از اندیشه‌های فلسفه‌یونانی، کوشیده‌اند تا هریک به‌گونه‌ای متمایز و درعین‌حال بدون تعارض این رابطه را تبیین کنند. پژوهش کنونی به بررسی آرای دو اندیشمند برجسته از جریان‌های مذکور می‌پردازد. ابن‌سینا به نمایندگی از فیلسوفان مسلمان این رابطه را با الگوی عشق و ادراکات عقلی تبیین می‌کند و معتقد است آدمی با شهود و حب و کشش خویش به‌سوی خداوند، به مقامی می‌رسد که می‌تواند لذتی هم پای لذتِ فرشتگان کسب نماید. غزالی به عنوان صوفی و عارف، رابطه میان انسان و خدا را در الگوی فنا و نابودیِ عرفانی و در چارچوب وحدت با خداوند تبیین می‌نماید. این رویکردهای دوگانه فلسفی و عرفانی دارای پیش‌فرض‌های هستیشناختی، انسان‌شناختی، معرفت‌شناختی و الهیاتی هستند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Relation Between God and Humans From the View of Avicenna and Al-Ghazali
نویسندگان [English]
- Afagh Karimi 1
- Morteza Fathizadeh 2
- Shaker Lavaei 3
1 Master of Islamic Philosophy and Theology, Kharazmi University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor of Philosophy, Kharazmi University, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor of Philosophy, Kharazmi University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
The relationship between God and humans has been one of the important philosophical, theological, and mystical concerns in the Islamic world. Muslim philosophers, theologians, and mystics according to the guidelines of the Qur'an in this field as well as their rational approaches and their influence from Some of the ideas of Greek philosophy have tried to explain this relationship in a different and at the same time conflict-free way. The present study examines the views of two prominent thinkers of the above currents. Avicenna on behalf of the Muslim philosophers explains this relationship with the pattern of love and rational perceptions and believes that man with his intuition, love, and attraction to God reaches a position where he can enjoy the same pleasure as the angels. Ghazali as a Sufi and a mystic explains the relationship between God and humans in the pattern of mystical annihilation and destruction and the context of unity with God. These are dual approaches Philosophical and mystical have ontological, anthropological, epistemological, and theological presuppositions
کلیدواژه‌ها [English]
- Love
- Fana
- Avicenna
- Qazali
- God essence
- Human essence
)