نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار مبانی نظری دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 دکتری تخصصی مذاهب کلامی از دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران........................
3 دانشیار گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران
چکیده
توجه به معنای لغوی واژه رسول و نبی در قرآن، و اینکه چه موقع رسول خطاب شدهاند؛ چه موقع نبی، نکتۀ مهمی است که کمتر مورد توجه قرآنپژوهان قرارگرفتهاست. عدهای آندو را هممعنا و گروهی حکم به تباین معنایی واژه رسول و نبی کردهاند. پژوهش حاضر دیدگاه فخر رازی و علّامه طباطبائی را با استفاده از ابزار کتابخانهای و روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار دادهاست. فخر رازی، ملاک انتخاب نبی را تنها اصطفاء عبد، توسط خدا دانسته و نبی را بشری معرفی میکند که بهواسطۀ وحی با سایر افراد متفاوت شود. از نظر فخر رازی چنین کسی هرگاه مأمور به تبلیغ وحی شود، میشود رسول. او همچنین رابطه این دو را عموم و خصوص مطلق در نظر گرفتهاست. اما از نظر علّامهطباطبائی، نبی شخصی است که براى مردم، آنچه مایه صلاح معاش و معادشان است بیان کند و رسول عبارت است از کسى که حامل رسالت خاصى باشد؛ مشتمل بر اتمام حجتى که به دنبال مخالفت با آن عذاب و هلاکت و امثال آن باشد. بنابراین رسالت از نظر علّامه وصفی خاص و زاید بر نبوت است. بنابراین با توجه به تعریف فوق میتوان گفت آنچه علّامه «نبی» میداند از نظر فخر رازی «رسول» است.
کلیدواژه‌ها
)