نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری کلام و حکمت اسلامی دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات، تهران
2 استاد گروه فلسفه، دانشگاه علّامه طباطبائی، تهران، ایران
3 استادیار،گروه تخصصی فلسفه، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
مقالۀ حاضر به منظور ارائۀ گزارشی تطبیقی پیرامون حدوث عالم ماده، براساس آرای چهار فرقه کلامی اسلامی، معتزله، اشاعره، ماتریدیه و شیعه، به ضمیمه آرای ابن سینا، از فلاسفۀ اسلامی و مؤسس مکتب مشاء، گرد آمدهاست. ابتدا مقدماتی پیرامون معنی حدوث و نقطۀ مقابل آن، یعنی قِدم و معنی عالَم و پرسشهای اصلی بیان شده، سپس پیشینۀ مسئله گزارش گردیده، آنگاه آرای سران فرقههای مذهبی اهل سنت، یعنی معتزله، اشاعره و ماتریدیه، با استناد مستقیم به گفتار یک تن از رؤسای هر یک از سه فرقه اهل سنت بیان شده، و از بزرگان شیعه، گفتار چندین تن بررسی گردیدهاست. سپس اشاراتی به رأی ابن سینا در همین مسئله صورت گرفته و در نهایت، نتیجۀ به دست آمده این است که مسئله به پاسخ قانعکنندهای نمیرسد؛ به ناچار با الهام از گفتههای فلاسفه راه حلی موقتی، بی آنکه آن راه حل، قطعی شمرده شود، برگزیده شد.
کلیدواژهها