نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه معارف دانشگاه فرهنگیان

چکیده

بحث از عصمت انبیاء از مباحثی است که همواره بین امامیه و اهل سنت در گستره و محدوده آن اختلاف بوده است شیعیان امامی با توجه به پذیرش عصمت تام پیامبر  شخصیت ایشان را به‌گونه‌ای ترسیم کرده‌اند، اما متکلمان و مفسران اهل سنت با اختلاف دیدگاهی که دارند، اغلب با توجه به ظاهر برخی آیات به عصمت پیامبر  در همه شئون باورمند نیستند. مقاله حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی، و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به مقایسه دیدگاه فخر رازی ـ از مفسران صاحب نظر اهل سنت در مباحث کلامی ـ و طبرسی از مفسران بزرگ امامیه ذیل آیات؛ 105 و 106 سوره نساء؛ 49 سوره مائده ؛ 43 سوره توبه؛ 52 سوره حج؛ 37 سوره احزاب؛ 2 سوره فتح می‌پردازد. طبرسی همچون اکثر امامیه قائل است پیامبر  معصوم از خطا و اشتباه هست و این عصمت قبل و بعد از نبوت وجود داشته است در حالی که فخر رازی با توجه به ظاهر آیات معتقد است عصمت برای پیامبر  تا قبل از بعثت ضرورت ندارد بلکه لزوم آن از زمان بعثت است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A comparative study of the infallibility of the Messenger of God  from the perspective of Tabarsi and Fakhr al-Razi (relying on the interpretation of the collection of statements and the keys of the unseen)

نویسنده [English]

  • sayyedsajjad jafari

Assistant Professor, Department of Education, Farhangian University

چکیده [English]

The issue of the infallibility of the prophets is one of the topics that has always been disputed between the Imams and the Sunnis in its scope and scope. , Often due to the appearance of some verses do not believe in the infallibility of the Prophet. In all respects. The present article is descriptive-analytical, and using library sources to compare the views of Fakhr Razi, one of the Sunni commentators on theological issues, and Tabarsi, one of the great Imami commentators on the following verses; 105 and 106 of Surah An-Nisa '; 49 سوره مائده 43 سوره توبه; 52 سوره حج; 37 سوره احزاب; 2 سوره فتح می‌پردازد. Tabarsi, like most Imams, believes that the Prophet  is infallible and that this infallibility existed before and after the prophecy, while Fakhr al-Razi, according to the appearance of the verses, believes that infallibility is not necessary for the Prophet قبل before the resurrection, but it is necessary. It is from the time of revelation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infallibility
  • Messenger of God 
  • Tabarsi
  • Fakhr Razi
قرآن کریم.
ابن فارس، احمد. (1404). معجم مقاییس اللغه. تحقق؛ محمد هارون عبدالسلام. قم: مکتبه الاعلام الاسلامی.
ابن­منظور، محمدبن مکرم. (1414). لسان العرب. چاپ سوم. تحقیق و تصحیح جمال الدین میردامادی. بیروت: دارالصادر.
سبحانی، جعفر. (1383). منشور جاوید. قم: مؤسسه امام صادق(ع).
ازهرى، محمدبن احمد. (1421). تهذیب اللغه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
جوهری، اسماعیل بن حماد. (1376). الصحاح. محقق؛ احمد عبد الغفور عطار. بیروت: دارالعلم للملابین.
زبیدى، مرتضی. (1414). تاج العروس من جواهر القاموس. تحقیق؛ علی. شیری. بیروت: دارالفکر.
صاحب، اسماعیل بن عباد. (1414). المحیط فی اللغه. بیروت: عالم الکتب.
فراهیدى، خلیل بن احمد. (1409). العین. قم: هجرت.
ابن ابی الحدید، عبدالحمید هبه­الله. (1337). شرح نهج البلاغه. ج7. تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی.
اصفهانی، محمود بن عبدالرحمن .(1393). مطالع الأنظار فی شرح طوالع الانوار. قم: راید.
ایجی، عضد الدین. (1357). المواقف فی علم الکلام. بی­جا: مطبعه العلوم.
پیرمرادی، محمدجواد. (1385). عصمت رسول خدا (صلی الله علیه وآله و سلم) در قرآن کریم. مصباح. بهمن و اسفند. شماره 67. صص 67-68.
تفتازانی، مسعودبن عمر. (1407). شرح العقائد النسفیه. تحقیق احمد حجازی السقا. مصر: مکتبه الکلیات الأزهریه.
جوادی آملی، عبدالله. (1394). تفسیر موضوعی. قرآن کریم- وحی و نبوت در قرآن. چاپ هفتم. قم: اسراء.
_____________ . (1385). سیره رسول اکرم (صلی الله علیه وآله و سلم) در قرآن. چاپ پنجم. قم: مرکز نشر اسراء.
 (1369). یادنامه طبری- ادب نقد. تهران. سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حویزی، عبدعلی. (1415). تفسیرنورالثقلین. قم: اسماعیلیان.
زمخشری، محمودبن عمر. (1407). الکشاف. چاپ سوم. ج 2. تحقیق محمد عبدالسلام شاهین. بیروت: دارالکتب العربی.
صدر، سید موسی. (1381). کاوشی در مباحث کلامی مجمع البیان. پژوهش­های قرآنی. بهار و تابستان. شمارۀ 29 و30. صص 88-103.
طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیرالقرآن. مصحح فضل الله یزدی طباطبائی. هاشم رسولی محلاتی. چاپ سوم. تهران: ناصر خسرو.
طوسی، خواجه نصیرالدین. (1405). تلخیص المحصل. بیروت: دارالاضواء.
طیب عبد‌الحسین. (1369). اطیب البیان فی تفسیر القرآن‏. چاپ دوم. ج 12. تهران: اسلام.
علم الهدی، سیدمرتضی. (1409). تنزیه الأنبیاء. چاپ دوم. بیروت: دارالکتب العلمیه.
فخررازی، ابوعبدالله محمدبن عمر. (1411). المحصل افکار المتقدمین و المتأخرین من الحکما و المتکلمین. تحقیق دکتر حسین اتای. قاهره: مکتبه التراث.
 (1420).‌مفاتیح­الغیب(تفسیرکبیر). بیروت: داراحیاء التراث العربی.
 قمی، علی بن ابراهیم. (1367). تفسیر قمی. چاپ چهارم. قم: دار الکتب. 1367ش.
 مفید، محمدبن محمد. (1430). تصحیح الاعتقاد. تهران: روشنایی مهر.
مجلسى، محمد باقر. (1403). بحارالانوار. بیروت: داراحیاء التراث العربی.