نوع مقاله : علمی ترویجی
نویسندگان
1 مهدی مهدوی اعلاء دکتر ی تخصصی فقه و اصول از حوزه علمیه قم، قم، ایران
2 کارشناسی ارشد سطح سه حوزه علمیه قم، قم، ایران
چکیده
ویژگی عصمت از بنیادیترین و مهمترین مباحث نبوت است. زیرا اسوه و راهنمای بشریت بودن برای پیشوایان دین بدون داشتن عصمت تام بر خلاف حکمت الهی است. با عنایت به این که قلمرو عصمت دارای مراتب مختلفی است، دانشمندان مذاهب اسلامی هر یک متاثر از مبانی عقیدتی خویش، پس از واکاوی و مطالعهی قلمرو عصمت انبیاء، به پذیرش مراتب یا مرتبهای خاص از عصمت اکتفا نمودهاند. دیدگاه عصمت انبیاء در سه مرتبه ی پیراستگی از هر گونه کفر و شرک و نیز تلقی و حفظ شریعت همچنین تبلیغ احکام و معارف شریعت مورد پذیرش همه متکلمان اسلامی است جز باقلانی که در مرتبه اخیر نظریه دیگری دارد. انگاره عصمت مطلق برای رسولان در مرتبه عمل به شریعت همسو با شاخصهای نبوت و مقبول است. رهیافت پیراستهبودن انبیاء از سهو، خطا و اشتباه در امور عادی زندگی، مطمح نظر بیشتر اندیشمندان امامیه است. در مجموع نظریه ادق و اکمل در باب قلمرو عصمت پیامبران، دیدگاه عصمت همهجانبه- در همهی مراتب- است. که منطبق با موازین و حکمت الهی است. شایان ذکر است اثر حاضر ضمن توجه به آراء متکلمان مذاهب امامیه، معتزله و اشاعره بیشتر بر اندیشه های سید مرتضی و فخرالدین رازی تمرکز دارد.
کلیدواژهها